Memede İyi Huylu Kitle

Memede Görülen İyi Huylu Hastalıklar

Her geçen yıl görülme sıklığı artan meme hastalıkları arasında ilk akla gelen kuşkusuz ki meme kanseri oluyor. Ancak iyi huylu meme hastalıklarının görülme sıklığı kansere kıyasla çok daha yüksek oranda oluyor. Bu hastalıklarının belirtileri başlangıçta kansere benzetilebiliyor. Bundan dolayı meme hastalığının teşhisinin konulmasında titiz bir inceleme yapılması gerekiyor. “İyi huylu meme hastalıkları nelerdir?” yakından bakalım.

Fibroadenom Nedir?

Fibroadenom, kistlerden sonra en çok karşılaşılan iyi huylu kitlelere verilen addır. Bir diğer tanım olarak iyi huylu meme tümörü kullanılmaktadır. Fibroadenomlar kansere dönüşme riski taşımaz ve iyi huylu meme hastalıkları kategorisinde yer alırlar. Elle muayene sırasında rahatlıkla hissedilebilirler veya doğru tespit adına tanısal mamografi yöntemi kullanılabilir. Gerekli durumlarda bir sonraki aşamada ultrason ile de tarama yapılabilmektedir. Fibroadenom bölgede bir bilye olduğu hissiyatı verip hareket ettirilebilirler. Bu kistlerin sınırları keskin ve bellidir. Fibroadenomların boyu büyüyüp küçülebilir ve bir memede birden fazla fibroadenom olabilir.

Genellikle ergenlik döneminden itibaren 15- 35 yaş arası genç ve yetişkin kadınlarda görülen bir hastalıktır. Neden oluşum gösterdikleri net olarak bilinmemektedir. Basit, kompleks, juvenil ve dev fibroadenom olmak üzere 4 ayrı kategoriye ayrılırlar.

Basit Fibroadenom

Memede veya memelerde oluşan fibroadenomların hepsinin birbiri ile aynı olduğu durumdur. Meme kanseri olma riskini arttırıcı özellik taşımamaktadırlar.

Kompleks Fibroadenom

Yaşlı kadınlarda görülen fibroadenom çeşididir. Bu tip tümörler çok daha hızlı büyüyerek yayılırlar.

Juvenil Fibroadenom

Ergenlik döneminde ve genç yetişkin kadınlarda sıklık görülen fibroadenom türüdür. Bu tümörler genellikle küçülerek kaybolurlar.

Dev Fibroadenom

5 cm’den fazla boyutlara ulaşabilen bu tümörler meme dokuya baskı oluşturabilir. Bu tip tümörlerin cerrahi müdahale ile alınmaları gerekmektedir.

Fibroadenom Tedavisi

Bu tür tümörler genellikle tedavi gerektirmezler. Ancak büyük boyutlarda olduğunda veya meme doku üzerinde baskı oluşumunu artırmalarına bağlı olarak cerrahi müdahale ile alınmaları gerekebilmektedir. Cerrahi işlem uygulanmadığı takdirde fibroadenoma sahip kişiler düzenli olarak doktor kontrolünde olmalıdırlar. Kontrollerde tümörlerin boyutlarında veya sayılarında değişim olup olmadığı değerlendirilir.

Fibroadenom ameliyatı çeşitlilik gösterebilmektedir. Lumpektomi uygulamasında tümör ve etrafındaki dokunun bir kısmı alınır. Alınan temiz doku incelemeye gönderilir. Bir diğer yöntem ise kriyoablasyondur. Bu yöntem ile kiyobrob adlı cihaz ile memeye girilir. Cihazdan çıkan basınçlı gaz ile tümörün parçalanması sağlanır. Lazer ablasyon da benzeri bir yöntemdir. Bu işlem anestezi gerektirmeden, lazer yardımı ile kist parçalanır. Son yöntem  ise radyofrekans yöntemidir. Radyofrekans yöntemi ile tümör kesilerek memeden alınır. Bu işlem anestezi altında gerçekleştirilir.

Tümör sayısı, boyutu ve hasta profiline bağlı olarak doğru cerrahi yönteme alanında uzman bir doktorun karar vermesi gerekmektedir.

Mastit (Meme İltihabı) Nedir?

Mastit yaygın olarak görülen iyi huylu meme hastalıklarından bir diğeridir. Meme dokusunda mikrobik enfeksiyonların gelişime bağlı olarak oluşan iltihaplanmalardır. Hem kadın hem de erkeklerde görülebilmektedir. Meme iltihabı belirtisi öncesinde meme ucunda hassasiyet, kızarıklık, ağrı, sertleşme ve ısı artışı görülebilmektedir. Genellikle emzirme sürecinde oluşan bir hastalıktır ancak emzirme ile ilişkili olmadan da karşılaşılabilir. Bundan dolayı iki kategoriye ayrılır;

• Emzirme ile ilişkili mastit: Bu mastit türleri süt birikimine bağlı olarak süt yollarının tıkanması, meme ucunda oluşan bir çatlak aracılığıyla dış yollardan veya bebeğin ağzından gelebilecek olan bir mikrobiyal bulaş ardından enfeksiyon oluşmasıdır. Oluşan enfeksiyonlara bağlı olarak apse oluşumu gerçekleşebilir.
• Emzirme ile ilişkisiz mastit: Hem kadın hem de erkeklerde görülebilir. Sigara kullanımı, meme ucunda oluşan bir yaranın enfekte olması, piercing işlemleri, meme ucundaki tüylerin kopmasına bağlı olarak mastit görülebilir. Oluşan enfeksiyonlara bağlı olarak apse oluşumu gerçekleşebilir.

Mastit Tedavisi

Mastit başlangıcında tespit edildiyse doktor tarafından uygun görülen antibiyotik ile mastit tedavisi gerçekleştirilir. Mastite bağlı olarak oluşan bir apse durumunda ise apsenin boşaltılması gerekmektedir. Apse boşaltım işlemi iğne yardımı veya küçük cerrahi bir müdahale ile gerçekleştirilir. Boşaltım ardından antibiyotik kullanılması gerekmektedir.

Meme Kistleri Nedir?

Memede en sık karşılaşılan sorunlardır. Başlangıç aşamasında kanser hücresi riskini akla getirmektedir. Gerekli durumlarda biyopsi uygulanarak kistlerin türü tespit edilir. Ancak genellikle biyopsiye gerek kalmadan takibi sürdürülür. Kadınlarda, 30 yaşından premenapoz dönemine kadar görülme sıklığı fazladır. Memede bulunan bağ dokusunun artmasına bağlı olarak veya süt kanallarının tıkanmasına bağlı olarak gelişebilirler.

Meme kistleri tek bir memede veya iki memede birden oluşabilir ve bir veya birden çok bulunabilirler. Çoğu zaman ağrı semptomuna sebebiyet verebilirler. Söz konusu basit meme kistleri ise teşhisinin ardından ki bir yıl içinde genellikle kaybolmaktadırlar. Ancak bazı durumlarda 5 yıl kadar varlıklarını sürdürebilmektedirler. Adet dönemlerinde meme kistleri boyutlarında veya sayılarında değişimler görülebilmektedir.

Meme Kistleri Tedavisi

Çoğu zaman biyopsi uygulamasına gerek kalmadan takip altında tutulması önerilmektedir. Gerekli durumlarda cerrahi müdahaleler yapılabilmektedir. Tek ve büyük bir kistin varlığında ise iğne ile kist boşaltımı yapılabilmektedir.

İğne ile boşaltım sırasında kan görülmesi halinde, boşaltılan kistlerin patolojik incelemesi yapılması gerekmektedir.

Yağ Nekrozu Nedir?

Yağ dokusu yüksek olan memelerde, travma veya enfeksiyon sonrası oluşan bir hastalıktır. Memede sertleşme oluşmasına sebebiyet vererek sınırları belli olmamaktadır. Meme derisi üzerinde gözle görülür çekintilere sebep olabilir. Bu belirtileri meme kanseri belirtileri benzerliğinden, en çok meme kanserine benzeyen iyi huylu meme hastalığıdır. Yaşlı kadınlarda görülme sıklığı daha fazladır.

Mamografide mikrokalsifikasyonlar görülmesine neden olur. Buna bağlı olarak gözle görülür değişimlerin yanı sıra momografi sonucunda veya klinik muayene sırasında tespit edilebilirler. Biyopsi veya cerrahi operasyon ile yağ nekrozları bölgeden temizlenir. Teşhis aşamasında titizlik ile incelenmelidir. Bu işlemler ardından hastalığın tanısı kesin olarak konulabilir.

Yağ Nekrozu Tedavisi

Genellikle incelemeye göndermek adına biyopsi veya cerrahi operasyon ile nekroz temizlenir. Ancak bu işlemlerin yapılmadığı durumlarda yağ nekrozu zaman içerisinde dağılarak kaybolabilir. Bunun dışında herhangi bir tedavi yöntemi izlenmemektedir.

Sklerozan Adenozis Nedir?

Göğüs lobüllerinde ekstra doku büyümesine bağlı olarak oluşan, fibröz doku veya nodüllerdir. Belirli bir bölgede veya büyüklü küçüklü çeşitli yerlerde birden fazla olabilirler. İlk belirtileri arasında memede sertleşme ve hassasiyet yer almaktadır. Her yaşta görülebilen bir hastalık olmasıyla birlikte genellikle 30- 40 yaş arası kadınlarda görülme sıklığı fazladır.

Birden fazla büyük lobül oluşumuna bağlı olarak ele gelen kistler olarak da görülebilirler. Bu durum karşısında meme kanseri riskine karşılık detaylı incelemeler yapılmalıdır. Ancak genellikle meme ameliyatları veya monogram çekimleri esnasında tespit edilmektedirler. Sklerozan Adenozis, kanser riski oluşumuna neden olmasa bile bu hastalığa sahip olan kadınların meme kanseri riskinin daha yüksek olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Bundan dolayı hastalık sonrası düzenli meme kontörlü önemlidir.

Sklerozan Adenozis Tedavisi

Oluşan nodüller rahatsız edici boyutlarda olmadığı veya meme dokuya baskı oluşturmadığı müddetçe sklerozan adenozis tedavi edilmesi gereken bir hastalık değildir. Bundan dolayı tedavi yöntemi genellikle uygulanmamaktadır.

Filloid Tümör Nedir?

Bir diğer adı ile Sistosarkoma filloides, fibroadenomun bir türü olarak kabul edilmektedir. Hızlı büyümeleri ile karekterize olmuşlardır ancak kötü huylu olma riskleri çok düşüktür. Ancak nadir de olsa kötü huylu olabilir ve diğer dokular ile metastaz oluşturabilirler. Bundan dolayı tespiti halinde detaylı inceleme yapılması önemlidir. Sert ve hareketli kitle oluşumları olduğundan elle muayene sırasında tespit edilebilir. Tümörlerin hızla büyüdüğü durumlarda memede gözde görünür değişimler olabilmektedir. Bu kitlelerin sınırları bellidir.

Filloid Tümör Tedavisi

Genellikle cerrahi operasyon ile tümörler meme dokudan temizlenir. Temizleme işlemi sırasında tümör çevresinde bulunan normal meme dokunun da bir kısmının alınması daha doğru bir uygulama olmaktadır.

Meme Başının İçe Dönük Olması Nedir?

Geçirilen meme enfeksiyonlarına bağlı olarak oluşan, süt kanallarında tıkanmalar veya kısalmalar meme başının çökmesine ve meme başının içe dönük olmasına neden olabilmektedir. İleri yaşlarda oluşan meme başının içine dönmesi durumu ise dikkat edilmesi gereken bir hastalıktır. Bazı kadınlarda bu durum meme kanseri belirtisi olarak açığa çıkabilmektedir. Meme başının içe dönüklüğü iç ayrı dereceye ayrılır.

1. Derece: Meme ucu dışarı alınabilir ancak geri itme ile tekrar içeri çöker.
2. Derece: Meme ucu kolay bir şekilde dışarı alınamaz ve bırakıldığı anda içeri tekrar çöker.
3. Derece: Meme ucu hiçbir şekilde dışarı alınamaz. Bu tür memelerde süt kanalları gelişmiş olmadığından, kanallardan süt gelmez. Ameliyat geçirilse de 3.derece meme çökmesine sahip kadınlar emzirememektedirler.

Meme Başının İçe Dönük Olması Tedavisi

Meme çöküklüğü 1. derece olan kadınlar cerrahi operasyon geçirmeden tedavi olabilmektedirler. Özel negatif basıç yapan ‘ suction’ aletler ile kalıcı tedavi uygulanabilmektedir.

Meme başı çöküklüğü 2. Veya 3. Derecede olan kadınlarda ise cerrahi işlem uygulanması gerekmektedir. Bu ameliyatlarda, meme ucunun içeri çekilmesine neden olan süt bezi kanalları kesilir ve beraberinde bölgesel flepler ile meme ucu çökmesi düzeltilir.

Lipom Nedir?

Lipom veya lipoma yağ hücrelerinin aşırı miktarda büyümesine bağlı olarak oluşan kitlelerdir. Lipomalar iyi huylu olduğundan iyi huylu meme hastalıkları arasında yer almaktadır. Meme dokusunda görülme sıklığı çok yüksek olsa da lipom vücudun çeşitli yerlerinde görülebilmektedir. Bu hastalığın spesifik bir yaş aralığı veya cinsiyeti bulunmamaktadır. Kadın ve erkeklerde her yaş aralığında görülebilmektedir. Nadiren de olsa çocuklarda da karşılaşılabilmektedir. Lipomlar kilo almaya bağlı olarak oluşabilir veya doğuştan gelebilirler. Kansere dönüşme riskleri oldukça düşüktür. Dokunulduğunda hissedilebilir olan lipomlar muayene sırasında veya ultrason yardımı ile tespit edilebilirler.

Lipom Tedavisi

Lipomlar genellikle tedavi edilmesi gerekmeyen bir hastalık türüdür. Ancak bazı durumlarda teşhis konulabilmesi adına cerrahi operasyon ile vücuttan uzaklaştırabilirler. Hızla ve aşırı büyüyen lipomların sinirlere baskı yapabileceğinden yine cerrahi operasyon yardımı ile alınabilirler.

Jinekomasti (Erkeklerde Meme Büyümesi)

Jinekomasti, testosteron ve östrojen hormonlarındaki dalgalanmalar sonucu erkeklerde memenin büyümesidir. Tek bir memede veya iki memede birden görülebiliyor olup iyi huylu bir doku büyümesidir. Çoğu zaman testosteron hormonu miktarındaki artış veya azalışlara bağlı olarak gerçekleşse de farklı sebeplerden dolayı da görülebilir. Bu sebepler arasında; kullanılan ilaçlar, uyuşturucu veya alkol kullanımı, bazı bitkisel takviyeler ve geçirilen bazı hastalıklar sonucu oluşabilecek komplikasyonlar yer almaktadır.

Hemen hemen her yaş grubuna ait erkeklerde görülebilen bir rahatsızlıktır. Yeni doğanlarda, ergenlik döneminde, yetişkinlik ve yaşlılık döneminde hormonsal değişimler veya yaşam şekline bağlı olarak gelişebilir. Ergenlikte ve yeni doğanlarda genellikle testosteron seviyesinde ani değişimlere bağlı olarak gelişir. Östrojen bir kadınlık hormonu olsa da erkeklerde de düşük düzeylerde bulunan bir hormondur. Östrojen hormonunun fazla üretilmesi veya kullanılan bir şeyin östrojenik etki göstermesi, testosteron hormonunun az üretilmesi veya üretimini baskılayan bir hastalık oluşumuna bağlı olarak jinekomasti oluşabilir.

Jinekomasti Belirtileri

Jinekomasti belirtileri arasında gözle görülür bir şekilde meme büyümesi, memede hassasiyet veya ağrı ve meme ucundan süt gelme semptomları yer almaktadır. Bu semptomlar gözlemlendiğinde mutlaka bir uzmana danışılmalıdır. Genellikle görünüş olarak rahatsızlık vermesi dışında kişilerde oluşturduğu komplikasyon çok nadirdir. Bazı hastalarda ağrıya veya meme bölgesinde hassasiyete sebep olması dışında farklı bir semptom oluşumuna sebep olmamaktadır.

Jinekomasti Tedavisi

Jinekomosti, iyi huylu bir hastalık olduğundan müdahalede bulunulması zorunlu değildir. Bazı kişilerde tedavi olmadan zamanla iyileşmeler görülebilir. Ancak meme büyüme problemi yaşayan erkeklerde bu durum genellikle psikolojik durumu olumsuz yönde etkileyebilir ve kişinin dış görünüşünden rahatsız olmasına neden olabilir. Ağrı veya hassasiyet oluşması durumunda ise tedavi direkt olarak uygulanır.

Jinekomasti ilaç veya ameliyat ile tedavi edilen bir hastalıktır. Cerrahi müdahale yapılacak kişiler için genellikle iki yöntem tercih edilir. Lipsuction yöntemi bunlardan ilkidir. Bu yöntem ile kişinin memesindeki yağ alınır. Meme bezi dokusu ise alınmaz. Mastektomi yönteminde ise meme bezi dokusu komple alınır. Her iki yöntemde de küçük kesikler açıldığından iz kalmamaktadır.

İyi huylu meme kitleleri ile ilgili aklınıza takılan soruları altta bulunan yorumlar kısmından bana iletebilirsiniz. İyi huylu kitlelerin tedavisi için Ankara kliniğim ile irtibata geçebilirsiniz.

Profesör Doktor Çağatay Çifter